Bệnh suyễn heo – nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Bệnh suyễn heo (Enzootic pneumonia) hay viêm phổi địa phương ở heo. Đây là một bệnh truyền nhiễm ở thể mạn tính và lưu hành một số địa phương.

1. Nguyên nhân

• Nguyên nhân chính là Do Mycoflasma .HyoPneumoniae và Mycoflasma Suis là các vi khuẩn không có vỏ – gây viêm phế quản, phổi và khớp.
• Những trại heo có điều kiện chăn nuôi, quản lý tốt thì bệnh ít gặp hoặc ở thể nhẹ. Bệnh thường kế phát với một số vi khuẩn cơ hội ở đường hô hấp gây viêm phổi phức hợp, làm trầm trọng bệnh và gây chết lợn như: Haemophilus parasuis, Streptococcus suis, Pasteurella multocida, E.coli,… và một số virus như: Swine influenza virus (SIV), Pseudorabies virus (PRV),… Do vậy, M.hyopneumoniae là thủ phạm chính, gây tổn thương và mở đường cho các bệnh khác xâm nhập.
• Tỷ lệ mắc  cao > 55 – 60 %, Tỷ lệ ,chết thấp (10 -12%), Khả năng tăng trọng thấp (ADG) – Chi phí thức ăn cao  ( FCR ).
• Tỷ lệ chết khi bệnh ghép  >  20-80%.

2. Cơ chế gây bệnh.

• M.hyopneumoniae khi xâm nhập vào cơ thể, nó bám vào lông nhung đường hô hấp và phá huỷ lớp lông nhung đường hô hấp (tác dụng giữ bụi và ngăn cản mầm bệnh đi sâu vào đường hô hấp), làm suy yếu hệ thống phòng vệ màng nhày – lông nhung, mở đường và tạo cơ hội cho các mầm bệnh đường hô hấp khác bội nhiễm như: Pasterella multocida (Tụ huyết trùng), APP (viêm phổi dính sườn), Haemophillus parasuis (Glasser’s), Bordertella bronchiseptica (Viêm teo mũi truyền nhiễm), Streptococcus suis (Bệnh liên cầu), PRRS (Tai xanh) và PCV2 (Circo) xâm nhập và tấn công gây bệnh hô hấp phức hợp (PRDC), làm tăng tỷ lệ chết và loại thải heo.
• Tuổi mắc: Khi heo  3-4 tháng tuổi, nái chửa kỳ 2, mẹ nuôi con.

3. Đường lây:

• Bệnh lây qua không khí trong khoảng cách bán kính  3km.
• Bệnh lây từ con khỏe  do tiếp xúc với con bệnh.
• Bệnh lây qua nhau thai.
• Bệnh lây qua sữa khi  mẹ cho con bú.

4. Miễn dịch:

• Heo bị bệnh khỏi có miễn dịch nhưng rất ít kháng thể ̉ Yglobulin.

5.Triệu trứng:

Trong thực tế, bệnh xảy ra chủ yếu ở thể mạn tính với tỷ lệ ốm cao nhưng tỷ lệ chết không cao. Thời gian nung bệnh suyễn heo từ 7 – 14 ngày.

• Giai đoạn khởi đầu xuất hiện ho khan, khó thở kèm theo sốt hoặc không ở heo sau cai sữa 2 tuần, tiến triển dần và thường thấy trầm trọng ở heo từ 12 – 14 tuần. Tỷ lệ nhiễm bệnh cao nhưng tỷ lệ chết thấp.
• Khi ho heo đứng một chỗ lưng cong lên, cổ vươn ra, cúi mõm xuống để ho cho đến khi long đờm ra thì cơn ho mới dừng. Heo khó thở nặng.

• Triệu chứng ho có thể xuất hiện kéo dài vài tuần đến vài tháng, trong khi đó có một số con lại ít ho hoặc không ho
• Lơn Hắt hơi  và ho từng hồi đặc biệt sau vận động  hay buổi sáng và chiều tối, mũi chảy nước
• Khi phổi  tổn thương nặng, heo há mồm thở, ngồi  thử như Chó

6. Bệnh tích:

• Chỉ có phổi viêm đối xứng 2 bên rõ (Có giới hạn vùng viêm và phổi không bị viêm)

• Hạch lâm ba phổi sưng rất to (2-5 lần so với bình thường).

7. Kháng sinh mẫn cảm. 

• TYVALOCIN, FLODOXY, AZIFLO

8. Phòng bệnh

• Thường xuyên vệ sinh chuồng trại, tránh ẩm ướt, chuồng ấm về mùa đông, mát vào mùa hè.
• Hàng tuần phải tiến hành tiêu độc chuồng trại, tất cả các dụng cụ chăn nuôi sau khi dùng phải rửa sạch sát trùng, phơi năng.
• Phun sát trùng chuồng trại định kỳ để tiêu diệt mầm bệnh ngoài môi trường.
• Cho lợn ăn đủ, đảm bảo dinh dưỡng trong khẩu phần ăn.
• Heo mua về cần cách ly tối thiểu 2 tuần trước khi nhập đàn.
• Sử dụng vacxin phòng bệnh suyễn heo con

9. Điều trị

• Bước 1: Vệ sinh, sát trùng

– Tăng thông thoáng chuồng nuôi. Phun sát trùng bằng NANO SILVER (1 lít/200-300lít nước, phun 1 lần/ngày) hoặc Povid Sát Trùng (15ml/4 lít nước) hoặc Povid (1 lít/100 – 250 lít nước/phun đều lên bề mặt chuồng nuôi).

                     

• Bước 2: Dùng thuốc

* Đối với cá thể nặng: 

– Tiêm CEFANEW-LA (1ml/20-25 kg TT/ngày – Một mũi tiêm tác dụng kéo dài 72h) hoặc CEF MAX (1ml/30-40 kg TT – Một mũi tiêm tác dụng kéo dài 48h – 72h) hoặc Cef 5 (1ml/10-12kg TT/ ngày – Tiêm bắp thịt hoặc dưới da trong 3-5 ngày).

– Tiêm BUTAMIN GOLD (1ml/10-20kg thể trọng/ngày) giúp tăng sức đề kháng, tăng lực, nhanh hồi phục.

* Đối với bầy hoặc ổ heo có cá thể mắc bệnh:

– Trộn TYLAN – DOX 1g thuốc/ 4 lít nước tương đương 1g/15-25kg TT/ngày. Dùng liên tục trong 3 – 5 ngày.

– Trộn BROM HO HEN 1g/10kg TT/ngày. Hoặc BROMHEXINE 1g thuốc/10- 15kg TT/ ngày hoặc 1kg/500kg thức ăn, dùng liên tục 3-5 ngày.

• Bước 3: Bổ trợ

Trộn 1 trong các loại men sau:

– MEN SỐNG TAN CAO TỎI 1-2g/1 lít nước uống, tương đương 1g/7-10kg TT. Dùng liên tục 3-5 ngày.

– MEN TIÊU HÓA Pha nước uống hoặc trộn thức ăn cho trâu, bò, lợn, gà, vịt, ngan theo liều trung bình: 1-2g/lít nước uống, tuowg đương 1g/7-10kgTT. Dùng liên tục từ 3-5 ngày.

– MEN SỐNG CAO TỎI 100g/400-500kg TT/ngày, hoặc 100g/100-120kg thức ăn/ngày. Dùng liên tục từ 3-5 ngày.